(*) For English please scroll down

ตำนานแห่งรักและทรยศ: เล่าเรื่องรามายณะในมุมมองใหม่
รวบรวมและนำเสนอ: สิทธารถะ วี. ชาห์
เสนอผลงานภาพเขียนของ อานันท์ คทปา นิรมล พิลุกา และ เอ็ม เอฟ ฮูเซน

รามายณะของวาลมีกิได้เผยแพร่ไปทั่วโลกนับเป็นเวลากว่า 2,500 ปีมาแล้ว ทั้งในรูปของงานศิลปะ การแสดง และดนตรี รามายณะเป็นเรื่องราวที่ผูกร้อยด้วยปมแห่งความรักและการสูญเสีย ความภักดีและการทรยศ และเป็นแรงบันดาลใจให้เกิดเรื่องราวแห่งความรักหวานชื่นและโศกนาฏกรรมมากมายนับไม่ถ้วน ในเอเชียใต้และเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เรื่องราวของพระรามและนางสีดาได้แปรเปลี่ยนจากตำนานของชาวฮินดู กลายมาเป็นส่วนหนึ่งที่แทรกประสมกลมกลืนอยู่ในหลายวัฒนธรรม ตัวละครในรามายณะเป็นที่รู้จักคุ้นเคยของผู้คน การต่อสู้ของตัวละครเป็นสัญลักษณ์แห่งการต่อสู้ของเราเอง ชัยชนะยิ่งใหญ่ของคุณธรรมและความดีงามเหนือพลังแห่งอวิชชาความชั่วร้าย

รามายณะเป็นมหากาพย์ที่เป็นอมตะเหนือกาลเวลาและเต็มไปด้วยบทเรียนที่สามารถเรียนรู้และนำมาปรับประยุกต์ได้ทุกห้วงเวลาในประวัติศาสตร์ และโดยผู้คนในวัฒนธรรมต่างๆ ทั่วโลก นิทรรศการครั้งนี้นำเสนอเรื่องราวมหากาพย์โบราณผ่านภาษาศิลปะสมัยใหม่ เจาะลึกลงไปสู่แง่มุมต่างๆ ของเรื่องและตัวละครที่คนทั่วไปนึกไม่ถึง หลายๆ คนอาจจะเชื่อว่าตนเองรู้เรื่องราวเป็นอย่างดี แต่อันที่จริงยังมีองค์ประกอบที่ลึกซึ้งและแง่มุมที่เร้นลับในตัวละครอีกมากมายที่แสดงให้เห็นเงื่อนปมแห่งอารมณ์และความสัมพันธ์ที่ซับซ้อนและลึกล้ำกว่าที่ปรากฏในเรื่องราวที่บอกเล่ากันในวัฒนธรรมฮินดูมาแต่เดิมด้วยการนำศิลปินสมัยใหม่ของอินเดียสามคนที่มีภูมิหลังแตกต่างมาร่วมงานกัน “ตำนานความรักและทรยศ” ได้นำเสนอรามายณะในรูปของมหากาพย์ร่วมสมัยผ่านสายตาของศิลปินฮินดู คริสต์ และมุสลิม อานันท์ คทปา ช่างเขียนจากตระกูลพราหมณ์ในอินเดียใต้ นำเสนออสูรร้าย ราวณะหรือทศกัณฐ์ ย้อนลึกลงไปสู่อดีตและแรงผลักดันที่ทำให้ราวณะหันเหจิตใจของตนไปสู่อวิชชา นิรมล พิลุกา ศิลปินชาวคริสต์ซึ่งเป็นที่รู้จักกันดีด้วยบทวิพากษ์ของเธอที่มีต่อบทบาทของสตรีในสังคมอินเดีย จะค้นหาเบื้องลึกแห่งตัวตนของนางสีดาจากมุมมองของสตรีนิยม ด้วยการเผยให้เห็นทิพยภาวะภายในตัวนางสีดาในเรื่องรามายณะ ซึ่งมักจะถูกกลบจนเลือนหายด้วยพลังของตัวละครสำคัญอื่นๆ ภายในเรื่องที่ล้วนเป็นบุรุษเพศ และสุดท้าย ชุดผลงานที่เป็นที่โจษจันและหาชมได้ยากยิ่ง ฝีมือของ เอ็ม เอฟ ฮูเซน (1915-2011) บิดาแห่งศิลปะอินเดียสมัยใหม่ สร้างสรรค์ตั้งแต่ปี 1981 นำเสนอตัวละครหนุมาน ผู้รู้สึกคลางแคลงต่อตัวตนภายใน แต่ก็ทรงพละกำลังเหลือล้น และเป็นตัวแทนวีรบุรุษในสังคมร่วมสมัย

“ตำนานความรักและทรยศ” ได้ทำให้รามายณะกลายเป็นเรื่องราวล้ำสมัยและสื่ออารมณ์ความรู้สึกชัดเจน โดยบอกเล่าผ่านภาพนามธรรม ภาษาของศิลปะสมัยใหม่ได้แปลงโฉมมหากาพย์โบราณ และสื่อแก่นสำคัญของเรื่องด้วยการเผชิญหน้าและท้าทาย เมื่อเพ่งพินิจความเจ็บปวดโศกศัลย์และความปีติสุขสันต์ของตัวละครในรามายณะ เราจะแลเห็นภาพการต่อสู้ดิ้นรนของตัวเราเองสะท้อนกลับมา และในชัยชนะและความปราชัยของตัวละครเหล่านั้น เราจะได้รับพลังสูงส่งที่จะนำให้เราได้พิจารณาชีวิตและนำจิตวิญญาณไปสู่แดนวิสุทธิ์แห่งเทพทั้งปวง