“คำให้การของกวี”

ไก่ ดีแล่น ผู้เป็นเจ้าของรางวัลโนจิงกะเบล สาขาวรรณกรรมปี พ.ศ. 2553

เขาเป็นลูกครึ่ง (ครึ่งยโสธรและอีกครึ่งหนึ่งบุรีรัมย์) 

ไก่ ดีแล่น ถือว่าเป็นกวีชั้นแนวหน้าคนหนึ่งของยุคร่วมสมัย

เมื่อปี พ.ศ. 2551 เขาถูกทางการประเทศไผทจับกุม และในปีถัดมาเขาถูกตั้งข้อหาว่าเป็น “ผู้ก่อการสติเดี๋ยวดีเดี๋ยวร้าย” ซึ่งการพิจารณาคดีในครั้งนั้นกลายเป็นที่ฮือฮาไปทั่วโลก ไม่ใช่แค่เพราะเป็นการจัมกุมกวีเสรีนิยมชั้นแนวหน้า แต่เป็นเพราะว่าคำให้การต่อศาลของเขาต่างหาก เพราะคำให้การในครั้งนั้นถูกลักลอบนำมาเผยแพร่ในซีกโลกตะวันตก และเกิดกระแสสนับสนุนในแนวความคิดของเขาขึ้นมาอย่างล้นหลาม ถึงกระนั้น ในท้ายที่สุด ไก่ ดีแล่น ก็ต้องถูกเนรเทศจากประเทศไผท

แต่ในเวลาต่อมาเขากลับได้รับรางวัลโนจิงกะเบลและได้รับการยกย่องจากคนทั่วโลก ซึ่งนั่นนับว่าเป็นการตบหน้าทางการประเทศไผทเข้าอย่างจัง ที่ไม่ให้ความสนใจไยดี มิหนำซ้ำยังขับไล่พลเมืองที่มีความสามารถเช่นนั้นออกจากประเทศแม่อย่างไร้เหตุผล

และนี่ก็คือใจความตอนหนึ่งของคำให้การในชั้นศาลของเขา

ที่ถูกเผยแพร่จนเป็นที่โด่งดังไปทั่วโลก...

          ศาล : คุณ ไก่ ดีแล่น คุณประกอบอาชีพอะไร?

          ไก่ ดีแล่น  :  ผมเป็นกวี ผมเป็นศิลปิน ผมเป็นนักสังเกตการณ์สังคม

          ผมเป็นผู้สะท้อนความหวังดีต่อสังคมผ่านออกมาทางผลงานศิลปะและบทกวีของผม

          ศาล :  แล้วใครบอกว่าคุณเป็นกวี? เป็นศิลปิน? เป็นนักสังเกตการณ์สังคม?

         ใครแต่งตั้งให้คุณอยู่ในกลุ่มเดียวกับบรรดากวีและศิลปินทั้งหลาย?

          ไก่ ดีแล่น :  ไม่มีใครแต่งตั้งผม ผมแต่งตั้งตัวเอง

          ถามหน่อย...แล้วใครแต่งตั้งให้ผมอยู่ในฐานะมนุษยชาติไม่ทราบ?

          ศาล :  คุณเรียนมาหรือเปล่า?

          ไก่ ดีแล่น :  เรียนอะไรหรือครับ?

         ศาล :  เรียนการเป็นกวีไงล่ะ คุณเรียนไม่จบชั้นมัธยมด้วยซ้ำ แล้วคุณเรียนการเป็นกวีมาจากไหน?

         ไก่ ดีแล่น :  ผมคิดว่าพวกเราทุกคนคงไม่สามารถจะร่ำเรียนการเป็นกวีได้จากที่โรงเรียน

         หรือจากมหาวิทยาลัย หรือจากที่ไหนๆได้หรอก

         ศาล :  ถ้าอย่างนั้นคุณจะเป็นกวีได้อย่างไร?  ในเมื่อคุณไม่มีความรู้ทางด้านการเขียนบทกวี

         ไก่ ดีแล่น :  ผมเห็นอะไร ผมรู้สึกอย่างไร ผมก็เขียนออกมาเช่นนั้น

         นั่นแหละบทกวี นั่นแหละผลงานศิลปะสำหรับผม...

********

ป.ล.  ดัดแปลงเนื้อหามาจาก “Poet's vision”

หรือคำให้การในชั้นศาล ของ โจเซฟ บรอดสกี้ (Joseph Brodsky)

กวีชาวสหรัฐ เชื้อสายรัสเซีย เจ้าของรางวัลโนเบลสาขาวรรณกรรมปี 1987