พระเจ้าแผ่นดิน ทรงสเด็จพระราชดำเนินทางชลมารค ทรงสเด็จพร้อมเสนาบดีคู่พระทัย  อยู่ภายใต้พระบรมฉัตรร่มรื่น ฝีพายพายเรือกลางแดดที่ร้อนระอุ ท่ามกลางแดดที่ร้อนระอุ ฝีพายที่พากันแจวเรือจนเหน็ดเหนื่อยจนมีฝีพายคนหนึ่ง ทนไม่ได้โวยวายขึ้น

พระเจ้าแผ่นดินจึงให้จอดพักเรือในชายป่าแห่งหนึ่ง ทรงมีพระราชดำรัสตรัสเรียกฝีพายมาถาม

ฝีพายได้โอกาสเข้าเฝ้าฝ่าละอองธุลีพระบาท พระเจ้าแผ่นดินก็ดำรัสถามว่าไม่พอใจเรื่องอะไร

ฝีพายก็กราบบังคมทูลว่า “ใต้ฝ่าละอองธุลีพระบาท ข้าพเจ้ากับเสนาบดี ก็มีสองมือสองเท้า มีนิ้วยี่สิบนิ้วเท่ากัน ส่วนสูงน้ำหนักก็ไม่ได้แตกต่างกันมากมาย เหตุไฉนเสนาบดีได้อยู่ใต้ร่มฉัตรร่วมกับพระองค์ ข้าพเจ้าต้องตากแดดตากลมทนร้อน พายเรือ”

พอดี แถวนั้น ได้ยินเสียงหมาแม่ลูกอ่อน ให้นมลูก เสียงลูกหมาร้องหงิงๆ ครวญคราง พระเจ้าแผ่นดินเลยดำรัสให้ฝีพายไปดูหมาให้หน่อย

ฝีพายไปดูแล้วก็กลับมา ถวายบังคมทูลเรื่องหมาแม่ลูกอ่อน

พระเจ้าแผ่นดินเลยถาม มีลูกหมากี่ตัว

ฝีพายเดินกลับไปดูหมา แล้วกลับมาทูลถวายรายงาน มีลูกหมา หกตัว

พระเจ้าแผ่นดินเลยถาม มีตัวเมียกี่ตัว ตัวผู้กี่ตัว

ฝีพายเดินกลับไปดูหมา แล้วกลับมาทูลถวายรายงาน มีลูกหมาตัวเมียสองตัว ตัวผู้สี่ตัว

พระเจ้าแผ่นดินเลยถาม มีสีอะไรมั่ง

ฝีพายเดินกลับไปดูหมา แล้วกลับมาทูลถวายรายงาน สีน้ำตาลสองตัว กระดำกระด่าง สี่ตัว

พระเจ้าแผ่นดินเลยถาม ไอ้ที่สีน้ำตาลเป็นตัวผู้หรือตัวเมีย มีกี่ตัว ไอ้ที่กระดำกระด่าง เป็นตัวผู้หรือตัวเมีย มีกี่ตัว

ฝีพายเดินกลับไปดูหมา แล้วกลับมาทูลถวายรายงาน ตัวเมียสีน้ำตาลหนึ่งตัว กระดำกระด่างหนึ่งตัว นอกนั้นเป็นตัวผู้

พระเจ้าแผ่นดินเลยทรงตรัสเรียกเสนาบดีมาเข้าเฝ้า แล้วให้ไปดูหมา

เสนาบดีไปดูหมาเสร็จก็กลับมา

พระเจ้าแผ่นดินเลยถาม มีลูกหมากี่ตัว

เสนาบดีตอบ หกตัวพระพุทธเจ้าข้า

พระเจ้าแผ่นดินเลยถาม มีตัวเมียกี่ตัว ตัวผู้กี่ตัว

เสนาบดีเลยตอบ

มีลูกหมาตัวเมียสองตัว ตัวผู้สี่ตัว

พระเจ้าแผ่นดินเลยถาม มีสีอะไรมั่ง

เสนาบดีตอบ

สีน้ำตาลสองตัว กระดำกระด่าง สี่ตัว

พระเจ้าแผ่นดินเลยถาม ไอ้ที่สีน้ำตาลเป็นตัวผู้หรือตัวเมีย มีกี่ตัว ไอ้ที่กระดำกระด่าง เป็นตัวผู้หรือตัวเมีย มีกี่ตัว

เสนาบดีเลยตอบ ตัวเมียสีน้ำตาลหนึ่งตัว กระดำกระด่างหนึ่งตัว นอกนั้นเป็นตัวผู้

พระเจ้าแผ่นดินจึงหันหน้าไปทางฝีพาย ดำรัสถามว่า เจ้าเดินถึงสามครั้ง เสนาบดีข้าเดินเพียงครั้งเดียว เจ้าเห็นหรือยัง ทำไมเขาได้นั่งในร่มฉัตร

ฝีพายก็ได้แต่อึ้ง