การดูนกในธรรมชาติ
เมื่อ จะออกไปดูนกในธรรมชาตินักดูนกต้องเตรียมตัวและเตรียมอุปกรณ์ให้พร้อม เริ่มด้วยการศึกษาข้อมูลเกี่ยวกับสถานที่ที่จะไปดูนกให้มากที่สุดเช่น ลักษณะภูมิอากาศ สภาพภูมิประเทศ เส้นทางที่ใช้ดูนก ข้อมูลเหล่านี้จะช่วยให้สามารถเตรียมอุปกรณ์ต่างๆได้อย่างเหมาะสมและครบถ้วน เช่น เมื่อจะไปดูนกที่ภูเขาสูง ต้องเตรียมเสื้อกันหนาวไป นอกจากนี้ยังใช้เป็นข้อมูลการเลือกสถานที่และช่วงเวลาที่จะออกไปดูนกได้ อย่างเหมาะสม เพราะนกนานาชนิดจะอาศัยอยู่ในถิ่นธรรมชาติที่ต่างกันออกไป รวมทั้งฤดูกาลที่เปลี่ยนไปก็จะทำให้ได้พบนกชนิดใหม่เพิ่มขึ้นด้วย เช่นในฤดูหนาวที่มีนกอพยพย้ายถิ่นเข้ามาควรไปดูนกตามชายทะเลหรือนกป่าชน ภูเขาสูงภาคเหนือ ส่วนฤดูฝนเป็นช่วงที่ควรเลือกไปดูนกประจำถิ่นในป่า ทั้งนี้การศึกษาชนิดของนกที่สามารถพบได้ในสถานที่ที่ไปดูนกจะทำให้เราทราบ ข้อมูลและ คาดหวังได้ว่าจะพบนกอะไรได้บ้างในสถานที่นั้น

การแต่งกาย
การ แต่งตัวเป็นสิ่งสำคัญที่ต้องคำนึงถึงในการแต่งตัวก่อนออกไปดูนก เพราะนกในธรรมชาติย่อมคิดว่าคนเป็นศัตรูและคอยหลบหนีอยู่เสมอ นักดูนกจึงต้องแต่งกายให้กลมกลืนกับสภาพแวดล้อมเช่น สีเขียวเข้ม และสีเทาหรือน้ำตาล ควรแต่งกายให้รัดกุมสวมเสื้อแขนยาว กางเกงขายาว เพื่อป้องกันแมลง และหนามขีดข่วน สวมหมวกป้องกันศีรษะและป้องกันแสงแดด รองเท้าต้องเป็นชนิดที่ใส่สบายและหุ้มส้นกระชับพอดีและควรสวมถุงเท้าเพื่อ ป้องกันการเสียดสีจากการเดินมากๆ

การเตรียมอุปกรณ์
การ เตรียมอุปกรณ์ดูนกก็เป็นสิ่งจำเป็น โดยเฉพาะกล้องส่องทางไกล คู่มือดูนก และสมุดบันทึก บางครั้งอาจมีอุปกรณ์เสริม เช่น กล้องถ่ายรูป เครื่องบันทึกเสียง เข็มทิศ ฯลฯ รวมทั้งอุปกรณ์อำนวยความสะดวกอื่นๆ ทั้งนี้ควรพิจารณาจากความเหมาะสมและประโยชน์จากการใช้สอย ในการดูนกแต่ละครั้งซึ่งต้องขึ้นอยู่กับสถานที่และสภาพอากาศเช่น ควรเตรียมร่มกันแดดเมื่อออกไปดูนกกลางทุ่งโล่ง ถ้าต้องไปพักแรมในป่า เต้นท์ ที่นอน หม้อ จาน ฯลฯ

ก็ เป็นสิ่งจำเป็นที่ต้องนำไปและควรหาเป้หรือกระเป๋าที่สะพายได้สะดวก เพื่อใส่อุปกรณ์ดูนกและของส่วนตัว ขณะออกไปดูนกจะช่วยให้คล่องตัวกว่าใช้มือถือ

ดูนกที่ไหน
นัก ดูนกหน้าใหม่ควรเริ่มต้นดูนกใกล้บ้านก่อนเช่น บริเวณสวนที่มีบริเวณสวนร่มครึ้ม หรือบึงน้ำใส เพราะนกสวนและนกทุ่งไม่ค่อยตื่นกลัวคนจึงดูและจำแนกชนิดได้ง่ายกว่านกป่า เมื่อมีประสบการณ์และความชำนาญเพิ่มขึ้น จึงค่อยไปดูนกป่า นกชายเลนที่จำแนกชนิดได้ยากขึ้น เวลาเช้าเป็นช่วงที่ดีที่สุดในการดูนก นกส่วนใหญ่ออกหากินตั้งแต่เช้ามืดจนสาย จึงหลบพักผ่อน แล้วออกหากินอีกครั้งเมื่อแสงแดดออกในยามบ่ายคล้อย ช่วงเวลาทั้งสองนี้นกค่อนข้างกระฉับกระเฉงไม่หลบซ่อนตัวทำให้พบเห็นนกได้ไม่ ยากและอากาศ ยังเย็นสบายช่วยให้ดูนกได้อย่างเพลิดเพลิน

ข้อควรปฏิบัติในการดูนก
1. ควรออกไปดูนกเป็นกลุ่มเล็กจะทำให้มีโอกาสพบเห็นนกได้ง่ายกว่าออกไปกลุ่มใหญ่ ควรชักชวนเพื่อนที่มีประสบการณ์และเชี่ยวชาญเรื่องนกไปด้วย เพราะจะได้ช่วยเราจำแนกชนิดของนกและอธิบายรายละเอียดต่างๆ เป็นการเสริมสร้างความรู้ของเราให้มากขึ้น

2. เมื่อไปถึงสถานที่ดูนกแล้วต้องทำตัวให้เงียบที่สุดอย่าพูดคุยโดยไม่จำเป็น เคลื่อนไหวอย่างระมัดระวังไม่ให้เกิดเสียงดังเพราะนกมักตกใจง่าย ดังนั้นต้องพยายามไม่อยู่ในบริเวณที่เป็นจุดเด่นจนทำให้นกมองเห็นได้ง่ายและ ไม่ย่อมปรากฎตัวให้ดู

3. พยายามสำรวจดูและฟังเสียงนกรอบๆ ตัว มองหานกตั้งแต่พื้นดินในกอหญ้า ตามพุ่มไม้ และบนต้นไม้ใหญ่ ตั้งแต่ระดับโคนต้นจนถึงเรือนยอดรวมทั้งบนท้องฟ้าเพราะนกแต่ละชนิดอาศัยอยู่ ในสภาพแวดล้อมที่ต่างกัน เช่น ไก่ป่าเดินหากินตามพื้น นกหัวขวานเกาะอยู่บริเวณลำต้น พวกเหยี่ยวมักบินร่อนอยู่บนท้องฟ้า ทั้งนี้ต้องใช้กล้องส่องทางไกลส่องหานกไปเรื่อยๆ เพราะหากเรามองหานกด้วยตาเปล่าและหยิบกล้องมาส่องเมื่อพบตัวนกอาจบินไปก่อน ที่จะได้เห็นชัดเจน เมื่อสงสัยว่าจะเป็นนกหรือสิ่งอื่นให้ใช้กล้องสำรวจดูทันที

4. หากออกไปดูนกเป็นกลุ่มเมื่อเห็นนกไม่ควรแย่งกันดูแต่ควรส่องกล้องจากตำแหน่ง ที่แต่ละคนยืนถ้าไม่เห็นจริงๆ จึงค่อยเปลี่ยนตำแหน่งอย่างช้าๆ และควรบอกตำแหน่งที่นกเกาะกันอยู่ให้ผู้ที่ยังไม่เห็นต่อกันไปแต่ต้องทำ อย่างเงียบที่สุดไม่ควรแสดง ความตื่นเต้นหรือเสียงดังจนเกินไปจนนกบินหนีไปและหากใช้กล้องเทเลสโคปดูนก ไม่ควรดูนานเกินไปเมื่อเราเห็นนกชัดเจนแล้วควรแบ่งปันให้คนอื่นดูบ้าง

5. หลังจากเห็นนกแล้วควรส่องกล้องดูนิ่งๆพยายามสังเกตุจดจำรายละเอียดต่างๆ ของนกให้มากที่สุด เช่น สีสัน ลักษณะหัว ปาก หลัง ท้อง ฯลฯ รวมทั้งพฤติกรรมที่แสดงออก เมื่อนกไปแล้วจึงค่อยเปิดคู่มือดูว่านกที่พบเป็นชนิดใดแล้วจดรายละเอียดที่ เห็นลงในสมุดบันทึกอย่างคร่าวๆ ก่อนกลับไปบันทึกอย่างละเอียดอีกครั้ง

6. ความอดทนคือคุณสมบัติที่ดีและจำเป็นของนักดูนกและมักทำให้มีโอกาสได้พบนกดีๆ หากต้องการซุ่มดูนกควรสร้างบังไพรที่มีสีสันกลมกลืนกับสภาพแวดล้อม เพราะนกจะไม่ยอดเข้าใกล้วัตถุที่คิดว่าไม่ปลอดภัยหรืออาจมีอะไรซ่อนอยู่ใน นั้น ผู้ที่ต้องการเข้าไปดูนกควรเข้าไปซ่อนอยู่ในบังไพรก่อนที่นกจะปรากฎตัว

7. ข้อปฏิบัติที่สำคัญที่สุดสำหรับนักดูนกทุกคนคือ ต้องมีความรับผิดชอบต่อนกไม่รบกวนนกจนเกินไป โดยเฉพาะอย่างยิ่งในช่วงสร้างรังวางไข่เพราะนกอาจตื่นกลัวจนทิ้งรังและลูกไป ได้ นักดูนกไม่ควรบุกรุกและเปลี่ยนแปลงที่อยู่อาศัยของนกหรือเป็นต้นเหตุชักนำ ศัตรูเข้าไป ต้องพึงสำนึกเสมอว่าความสุขของนกต้องมาก่อนสิ่งอื่นใด

ที่มา : เขียนโดย สมาคมอนุรักษ์นกฯ

Views: 56

© 2009-2024   PORTFOLIOS*NET by CreativeMOVE.   Powered by

Badges  |  Report an Issue  |  Terms of Service