"แม้ว่าเราจะโนเนมแต่เราก็ภูมิใจที่ได้ทำ" 

กิตติ นารอด หนึ่งในกลุ่มศิลปินกว่า 65 ชีวิต จากโครงการ 7 สวนจตุจักร บอกกับเราถึงบ้านใหม่ของพวกเขาที่มีชื่อว่า V64 สตูดิโอศิลปะที่ประกอบไปด้วยแกลเลอรี ห้องทำงานของศิลปิน โรงเรียนสอนศิลปะ ร้านกาแฟ และลานจัดกิจกรรม บนเนื้อที่ 3 ไร่ ในซอยวิภาวดี 64 

V64 บ้านหลังใหม่ที่เหล่าศิลปินรวบรวมเงินลงขัน เช่าพื้นที่โกดังเก่าๆ เพื่อพัฒนาเป็นศูนย์รวมกิจกรรมทางศิลปะที่บริหารและจัดการโดยศิลปิน โดยหวังไว้ว่าในอนาคตบ้านหลังนี้อาจจะกลายเป็นดั่ง M 50 หอศิลป์และสตูดิโอของนักศึกษาศิลปะที่เริ่มต้นจากการไปเช่าพื้นที่โกดังร้างต่อมากลายเป็นย่านศิลปะที่โด่งดังในเซี่ยงไฮ้ หรือ 798 อาร์ตโซน ในปักกิ่งที่ศิลปินไปเช่าพื้นที่โรงงานอุตสาหกรรมที่ถูกทิ้งร้างเพราะมีราคาถูก ต่อมาเมื่อมีคนทำงานศิลปะย้ายตามเข้าไปจนในที่สุด โรงงานแหล่งนี้กลายเป็นศูนย์กลางศิลปะร่วมสมัยที่คนรักศิลปะอยากจะไปเยือน 

6 เดือนของการเริ่มต้นอาจยังไม่ถึงปลายฝัน หากวันนี้ V64 ก็พร้อมเปิดบ้านให้ผู้สนใจได้มาเยี่ยมเยือน ชมผลงานสร้างสรรค์ และการทำงานศิลปินได้อย่างใกล้ชิดและเป็นกันเอง

ไม่ลองไม่รู้ 

"ลองทำดูก่อน" กิตติ เล่าถึงการย้ายบ้านครั้งใหญ่ 

"เดิมเรารวมตัวกันอยู่ที่จตุจักรโครงการ 7 มาเป็นสิบปีแล้ว ผมเป็นเจเนอเรชั่นที่ 2 พอ เมื่อก่อนจะมีงานก๊อบปี้รูปหน้าพระขายอยู่ในจตุจักร จนพี่ดำ คนที่ต่อสู้ในโครงการ 7 บอกว่าให้เอาผลงานของคนใหม่ๆ ที่เป็นผลงานออริจินัลของตัวเองมาต่อสู้กับงานก๊อบปี้เหล่านี้ จนสุดท้ายงานเหล่านี้น้อยลง คนทำงานก็หันกลับมาทำเป็นงานออริจินัลของตัวเองมากขึ้น 

เรารวมตัวกันมานานมันแน่นแฟ้นเหมือนเป็นหมูบ้านเลยล่ะ เรามีกีฬาสี จัดแสดงดนตรี คอนเสิร์ต เหมือนสมัยอยู่คณะที่มหาวิทยาลัยเลย พอมามีปัญหาเรื่องสถานที่ก็เลยคุยกันว่าเราลองทำที่อยากทำดูมั้ย? ทำแบบที่เพื่อนบ้านเรามี ที่กรุงเทพฯ เมืองไทย ไม่มีใครทำให้เรา งั้นเราก็มาทำกันเองดีมั้ย ก็มีการรวมตัวกันล่าสุดประมาณ 200 คน รวมขาจรด้วย" 

จากความไม่แน่ใจในเรื่องสถานที่ ประกอบกับค่าเช่าที่ต้องจ่ายในราคาสูงที่กิตติประมาณให้ว่าโดยเฉลี่ยอยู่ที่ 15,000 บาทสำหรับ 8 วัน ถ้าต้องการพื้นที่มากหน่อยก็จะอยู่ที่ 25,000 บาท ต่อ 8 วัน 
เมื่อตัดสินใจมาเช่าพื้นที่ใหม่ พวกเขาสร้างสตูดิโอขึ้นมาให้เช่าคิดตามพื้นที่ เริ่มตั้งแต่ 3,00-12,000 บาท ต่อเดือน 

"เรานำพื้นที่มาแบ่งกันพอดีกับค่าเช่าเป๊ะเลย ค่าเช่าสองแสนสอง เนื้อที่ 3 ไร่ เดิมเป็นอาหารโล่ง ที่จอดรถ เก็บของ เป็นห้องโล่งๆ เราก็มาขึ้นผนัง ต่อโครง เรากำลังคิดว่าอยากมีสตูดิโอเพิ่ม ด้านหน้ามีร้านอาหาร สตูเพิ่มให้ศิลปินคนอื่นมาร่วม ตอนนี้มีศิลปินมาเช่า ประมาณ 60 คนได้แล้วครับ 

ความแตกต่างคือที่นี่เราเปิดได้ทุกวัน เราบริหารจัดการเองได้ ไม่เหมือนเดิมที่สามทุ่มต้องออกจากพื้นที่ จะทำกิจกรรมอะไรที่นอกเหนือจากจตุจักรกำหนดไว้ไม่ได้ บางทีเรามีคอนเสิร์ตมีเพื่อนศิลปินต่างประเทศมาร่วมแสดงคอนเสิร์ตกับเรา แต่ตอนนี้เราไม่ต้องกังวลแล้ว ส่วนลูกค้าค่อยๆ ทยอยตามมาแล้ว หลายคนมีลูกค้าประจำตามแนวทางของตัวเอง แกลเลอรีที่ซื้องานเราพอรู้ก็เริ่มมาแล้ว"

เราคือสตูดิโอศิลปะ 

อาคารเหมือนโกดังใหญ่ๆ แบ่งออกเป็นล็อกๆ บ้างก็จัดแสดงงานศิลปะอย่างเดียว บ้างก็เป็นห้องทำงานศิลปะที่บ่งบอกร่องรอยของผู้สร้างสรรค์ว่าเพิ่งลุกจากไปไม่นาน บางสตูดิโอก็ตกแต่งราวกับห้องพักส่วนตัว บ้างก็เหมือนบ้าน ในขณะที่หลายห้องที่เดินผ่านเราได้เห็นศิลปะตั้งใจทำงานกันอย่างตั้งอกตั้งใจ และก็ยินดีที่จะพูดคุยด้วยไมตรีเมื่อผู้มาเยือนถามข้อสงสัย เป็นบรรยากาศในการชมงานศิลปะที่แตกต่างไปกับการชมผลงานในพิพิธภัณฑ์ แกลเลอรีที่เราได้เห็นผลงานที่สำเร็จเรียบร้อยแล้วโดยไม่ได้เห็นตัวศิลปิน 

แต่ที่นี่ เรามีโอกาสได้เห็นทั้งการทำงานของศิลปิน ได้พูดคุยและสนทนากันอย่างเป็นกันเอง 

กิตติบอกว่า "เราเรียกตัวเองว่าสตูดิโอศิลปะ โมเดลมาจาก สตูดิโอM 50 ที่เซี่ยงไฮ้ และย่านศิลปะ 798 ที่ปักกิ่ง เราไปเที่ยวมา เราเห็นเราชอบ จำได้ว่าที่ปักกิ่งครั้งแรกศิลปินเข้าไปยึดโกดังทำเป็นสตูดิโอศิลปะเลย พอสักพักรัฐบาลเริ่มส่งเสริมหลังจากนั้นแกลเลอรีใหญ่ๆ ก็ตามเข้าไป ส่วนที่เซี่ยงไฮ้รัฐส่งเสริมดี พอศิลปินเข้าไปเยอะตอนนี้รัฐสร้างโรงแรมห้าดาวไว้ใกล้ๆ เลย 

ของเราอยากลองดูเราแค่ศิลปินตัวเล็กๆ เท่านั้นเอง ส่วนใหญ่ศิลปินในนี้โนเนมแต่เราภูมิใจที่ได้ทำ หลักๆ มีผม เก่ง-อรรถสิทธ์ ปกป้อง พี่แดง- วิระศักดิ์ ฟองฤทธิ์ นั่งวางแผนกันอยู่ 3 คน เรามีสัญญาใจกันกับเจ้าของที่ว่าเช่าสิบปีได้มั้ย แต่มีการต่อสัญญาครั้งละ 3 ปี มาทำได้ 5-6 เดือน ตั้งแต่ยังไม่มีอะไร ช่วยกันปลูกต้นไม้ อ๊อกเหล็ก ทำทุกอย่างเท่าที่จะทำได้ศิลปินรวมตัวเป็นมาจากหลายสถาบัน ผมมาจากเพาะช่างไปเรียนต่อราชมงคล กลุ่มผมก็มี 7-8 คน ศิลปากร ช่างศิลป์ก็มี" 

ส่วนแนวทางในการทำงาน "เราสนับสนุนให้ทำงานตามแนวทางของตัวเอง พัฒนาผลงานให้ดีขึ้นเรื่อยๆ เราวิจารณ์กันได้ สนับสนุนซึ่งกันและกัน ทั้งหมดทั้งปวง จุดขายอยู่ที่ตัวผลงานของแต่ละคน ในอนาคตเราอยากเก็บตังค์ซื้อแท่นพิมพ์สำหรับคนที่ทำภาพพิมพ์ คนที่ไม่เคยทำภาพพิมพ์ก็จะได้ทดลองทำภาพพิมพ์ไปด้วย เหมือนอยู่คณะแต่ขวนขวายด้วยตัวเอง 

ตอนนี้เรามีโรงเรียนสอนศิลปะเด็ก มีเพื่อนศิลปินดูแล ชื่อครูหญิงใหญ่ กำลังเรียนปริญญาโทเรื่องการศึกษา เรามีซันเดย์อาร์ต เวิร์คชอป เรียกเด็กข้างบ้านมาสนุกกัน เห็นสีแล้วกระโจนใส่ เด็กๆ สนุกมาก นั่งวาดรูปต่อหุ่นยนต์ อาทิตย์ก่อนมา 15 คน ตอนแรกเพื่อนบ้านก็งง ตอนนี้เริ่มเข้าใจคนมีตังค์เริ่มส่งลูกมาเข้าเรียน ตอนนี้อยู่ในช่วงเตรียมตัวสำหรับผู้ใหญ่ เตรียมแบบไม่ซ้ำซาก ไม่เหมือนคอร์สทั่วไปที่สอน เตรียมบุคลากรของเรา ช่วยกันคิดอยู่" 

ถามว่าเมื่อค่าเช่าสถานที่ถูกลง ผู้ซื้อจะมีโอกาสซื้อผลงานศิลปะในราคาที่ถูกกว่าที่เดิมหรือไม่ กิตติ ตอบยิ้มๆ ว่า 
"งานของเราขายในราคาที่สมเหตุสมผล เราเป็นงานออริจินัล ความจริงมันไม่ได้ถูกหรอกแต่มันไม่ได้แพงเวอร์เอ-ลิสต์ งานของเราเป็นงานที่คุณต้องชอบแล้วคุณจะรู้ว่าสมเหตุสมผล" 

กิตติ นารอด อรรถสิทธิ์ ปกป้อง แกนนำ V64 
----------------------------------

สตูดิโอที่มีความหมายร่วมกัน 

อรรถสิทธิ์ ปกป้อง หนึ่งในแกนนำ V64 พาเราเดินชมสตูดิโอของเขาที่อยู่ติดกับภรรยาซึ่งทำงานศิลปะด้วยเช่นกัน ศิลปินคู่นี้มีห้องทำงานที่บ้านกว้างใหญ่แต่กลับเลือกที่จะมาทำงานที่นี้เพราะเหตุใด 

" ผมแฮปปี้กับที่นี่เพราะว่าเป็นสิ่งฝันตั้งแต่สมัยเรียนแล้วว่าอยากมีสตูดิโอร่วมกันกับเพื่อนๆ โอเคเราทำงานเพื่อนทำอยู่ห้องข้างๆ เราได้เรียนรู้เหมือนตอนเราเรียน ไปดูเทคนิคของเพื่อน กลุ่มของเราวิจารณ์งานได้ พี่บางคนทำงานแล้วรู้สึกตันก็มาคุยกันทดลองเปลี่ยนรูปแบบ ความหมายของสตูดิโอร่วมกัน คือ การเรียนรู้ทางศิลปะด้วยกัน ที่บ้านห้องทำงานใหญ่กว่านี้อีก แต่เราก็เลือกที่จะมาทำงานกับเพื่อน แฟนก็ตามมา มีอะไรตอบโจทย์ได้ดีกว่าทำงานอยู่คนเดียว คิดคนเดียว มาอยู่ที่นี่ได้แลกเปลี่ยนกับเพื่อน มันดีกว่าเราทำงานคนเดียวครับ" 

อรรถสิทธิ์ กล่าวถึงความแตกต่างของที่ใหม่กับที่เก่าว่า "ที่จตุจักรเป็นตลาดที่เราขายงาน แต่ที่นี้เราขายงานได้และเป็นแหล่งที่เราได้เรียนรู้ได้ด้วย จุดประสงค์แรกเราอาจเป็นอยากให้ทุกคนมาเจอลูกค้าด้วยตัวเอง เป็นความคิดแรกที่คิดว่าควรเป็นอย่างนี้ ตัดระบบแกลเลอรีทิ้ง ถามว่า V 64 ตอนนี้ได้ดังใจที่คิดไว้มั้ย ผมว่า 70 เปอร์เซ็นต์ครับ เราคิดแล้วทำเลย เหมือนเป็นบ้าน ปกครองกันเอง คิดปุ๊บนั่งคุยกันทำเลย ทาสีตรงนั้น วาดตรงนี้W 

เรียกว่าเห็นชอบกันเมื่อไหร่ลงมือทำกันเลยเมื่อนั้น 

เช่นเดียวกับ ประไพพรรณ ยันตพร ที่กำลังขะมักเขม้นกับการวาดรูปพื้นผิวของแอปเปิลที่มันวาวราวกับของจริง 
"เป็นการจำลองพื้นผิวของผลไม้ ความมันวาว เป็นเรื่องพื้นผิวของแอปเปิลความมันวาว ความใส ผิวกระดาษที่รอง ความใสเงา กลม ความสนุกของตัวหนังสือมีระยะ มีน้ำหนักของมันอยู่ในนั้น ทำมาหลายอย่างลองทำสนุกแล้วก็ชอบ พอทำแล้วมันสวยก็ยิ่งอยากทำต่อ มันมีลูกเล่นได้หลายอย่างเรื่องสี เปลี่ยนให้เป็นขาวดำบ้าง มีระยะ การจัดวางองค์ประกอบต่างๆ เล่นได้อีกหลายอย่างชอบค่ะ 

เหมือนกับการมาอยู่ที่นี่รู้สึกสนุกค่ะ ชอบ เราได้ทำงานกับเพื่อนๆ หลายๆ คน ช่วยกันดู ช่วยกันติชม ดีกว่าทำคนเดียวอยู่กับบ้าน อยู่บ้านเราทำคนเดียว เวลานึกไม่ออกก็ไม่รู้จะถามใคร อยู่ที่นี่เราก็ให้ช่วยดูหน่อยตรงนี้เป็นไง ก็ปรึกษากัน ยอมรับความเห็นเห็นของคนอื่น อยู่ที่เราว่าจะตัดสินใจยังไง" 

ดูผลงานสวยเหมือนจริงจนน่าอัศจรรย์ แวะไปเยือนสตูดิโอห้องตรงข้ามก็ได้รับรู้ถึงความรู้สึกรุนแรงโดยฉับพลัน 
ดุสิต พิมพ์ช่างทอง กำลังเตรียมผืนผ้าใบสำหรับภาพเขียนที่ว่าด้วยเรื่องของ'ความตาย' 
"ผมสนใจเรื่องความตายครับ พุทธศาสนาสอนเรื่องมรณาสติเอาไว้ให้เข้าใจว่า คนเราสามารถตายได้ทุกเวลา เทคนิควิธีการของผมอยากให้เข้าใจได้ง่ายขึ้น คือ เอาหัวกะโหลกมาแทนความตาย โดยนำศิลปะแนวป๊อปมาสื่อ ใช้สีสันเอามาเป็นวิธีนำเสนอ ถ้าเราใส่แต่ความรุ่นแรง การสาด สลัด มันให้ความน่ากลัว พอให้เรื่องสีมันจะดรอปนิดนึงไม่มาก" ดุสิตกล่าวถึงงานที่กำลังทำ ส่วนความเห็นที่มีต่อสตูดิโอร่วมกันนั้นเขาบอกว่า 
"สถานที่ทำงานสำหรับผมมีความสำคัญครับ ถ้าเราทำงานอยู่ที่บ้านอยู่คนเดียว มันก็ทำงานได้แต่จดจ่อกับตัวเอง คิดเอง พอมาอยู่รวมกันเราได้พูดคุยแลกเปลี่ยนทัศนคติที่แตกต่างออกไปรู้สึกว่าดีกว่าครับ" เขาตอบสั้นๆ 

ไปดูบ้านในฝันของคนพันธุ์ศิลป์ที่มารวมตัวกันใน V64 แหล่งรวมศิลปะหลากหลายแขนงบนพื้นที่ 3 ไร่ ได้ทุกวันตั้งแต่ 10.00 -20.00 น. เลขที่ 143/19 ซอยแจ้งวัฒนะ 1 แยก 6 (วิภาวดี 64) โทร .0 2973 2681 -2 , 084 663 1831 , 084 638 4087  

โดย: ปิ่นอนงค์ ปานชื่น

ที่มา: bangkokbiznews.com  / 13 กันยายน 2554