′ถ้าให้เลือกของวิเศษจากกระเป๋าโดราเอมอนได้อย่างหนึ่ง คุณจะเลือกอะไร ?′

นี่คือคำถามยอดฮิตมาเป็นเวลากว่า 40 ปีแล้ว นับตั้งแต่โดราเอมอนเดินทางมายังโลกมนุษย์ ในวันที่ได้ตีพิมพ์ครั้งแรก เมื่อปี ค.ศ.1970 ถึงแม้ในเรื่องโดราเอมอนจะกำเนิดขึ้นจากเทคโนโลยีล้ำสมัยก็ตามที แต่ในความเป็นจริง เจ้าแมวสีฟ้าตัวนี้ถือกำเนิดขึ้นในช่วงเวลาที่ประเทศญี่ปุ่นกำลังขยายตัว หลังความสูญเสียจากสงครามโลก ครั้งที่ 2



จีดีพีของญี่ปุ่นขณะนั้นสูงถึง 9.1 หมื่นล้านเหรียญสหรัฐ เศรษฐกิจขยายตัวเร็วสุดขีด รัฐบาลได้ลงทุนพัฒนาระบบโครงสร้างภายในประเทศนับร้อยโครงการ เพื่อผลักดันประเทศไปสู่อนาคต ไม่ว่าจะเป็นรถไฟความเร็วสูง ระบบรถไฟใต้ดิน สนามบิน ท่าเรือ เขื่อน ฯลฯ คนญี่ปุ่นสมัยนั้นทำงานกันวันละ 14 ชั่วโมง ซึ่งถือว่าเป็นตัวเลขที่สูงมาก และนั่นเองกระมัง ที่ทำให้ตัวละครอย่างโนบีตะเกิดขึ้น และเข้าถึงคนญี่ปุ่นทุกคน ที่ ′วิ่งไม่ทัน′ ไปกับกระแสการขยายตัวขณะนั้น



เด็กญี่ปุ่นในสมัยนั้นเติบโตมาพร้อมกับความคาดหวังจากครอบครัว ทั้งเรื่องการศึกษา หน้าที่การงาน รายได้ ฯลฯ และนั่นเอง คือ ′ความกดดัน′ ที่ทำร้ายเด็กอย่างที่สุด ในเรื่องโดราเอมอนก็เช่นเดียวกัน โนบีตะคือเด็กขี้แพ้ เรียนไม่เก่ง โดนเพื่อนแกล้ง ฯลฯ ซึ่งเป็นภาพสะท้อนของเด็กขี้แพ้ในญี่ปุ่นสมัยนั้นได้อย่างดี แต่สุดท้าย คนที่เข้ามาช่วยเด็กคนนั้นก็คือโดราเอมอนนั่นเอง แม้จะช่วยสำเร็จบ้าง ไม่สำเร็จบ้าง แต่ส่วนใหญ่ก็มักจะลงเอยด้วยการทำให้สถานการณ์ต่าง ๆ คลี่คลายลง และทำให้โนบีตะ (รวมทั้งผู้ชม) ได้เรียนรู้ว่า′การเดินทางสู่ความสำเร็จบนโลกนี้...ไม่มีทางลัด′ โดราเอมอนกลายเป็นขวัญใจของเด็ก ๆ สมัยนั้นและสมัยนี้ เพราะความรู้สึกแบบ ′เด็กขี้แพ้′ เป็นสิ่งที่แอบซ่อนอยู่ในใจของใครหลาย ๆ คน (ไม่ขณะใด ก็ขณะหนึ่ง) โดยเฉพาะอย่างยิ่งในสังคมปัจจุบันมีการแข่งขันสูง และมีชีวิตที่ใช้ตัวเลขเป็นดัชนีชี้วัดความสำเร็จ

โดราเอมอน หรืองานออกแบบส่วนใหญ่ในโลก ส่วนใหญ่ไม่ได้เกิดจากความคิดที่แปลกพิสดารแต่ อย่างใด โดราเอมอนเกิดมาจากโอกาส หรือวิกฤตอะไรบางอย่างในสังคม เช่นเดียวกับธุรกิจสร้างสรรค์ไอเดีย หรือผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ ที่เราเห็นตามท้องตลาด ส่วนใหญ่ก็มาจากการตอบโจทย์สิ่งเล็ก ๆ น้อย ๆ ที่อยู่รอบตัวของเราทั้งนั้น การเดินทางตลอดสี่ทศวรรษของเจ้า แมวเหมียวโดราเอมอนนี้ ทำให้เราได้เรียนรู้ความจริงข้อหนึ่ง นั่นก็คือจินตนาการ ความฝัน และความหวังจากคนใกล้ตัว เป็นสิ่ง ′ขายได้′ เสมอจริง ๆ

ที่มา: prachachat   18 ธันวาคม 2553